Viêm da cơ địa đối xứng là một căn bệnh khó điều trị, rất dễ tái phát và có thể phát triển diện rộng, gây nên tình trạng bội nhiễm. Chính vì vậy, những bệnh nhân mắc căn bệnh này thường mang tâm lý mệt mỏi, hao tốn thời gian và tiền bạc để chữa trị. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn những thông tin về biểu hiện và cách chữa trị bệnh.
Viêm da cơ địa đối xứng là gì?
Viêm da cơ địa dạng đối xứng là tình trạng da bị tổn thương dẫn đến các biểu hiện như da bị khô, bong tróc, nổi những nốt mẩn đỏ và nốt mụn gây cho người bệnh ngứa ngáy, khó chịu. Khác với viêm da cơ địa thông thường, bệnh này thường xuất hiện những triệu chứng đối xứng nhau trên bề mặt da như hai bên đầu gối, tay phải và tay trái, hai bên khuỷu tay,… Triệu chứng của bệnh này có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể nhưng chủ yếu tập trung ở chi, bụng, cổ, ngực và mặt.
Viêm da cơ địa đối xứng không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng khiến cho người bệnh gặp những khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. Bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ dưới 6 tuổi và chỉ có khoảng 3% xuất hiện ở người trưởng thành.
Nguyên nhân gây viêm da cơ địa đối xứng
Cũng giống như bệnh viêm da cơ địa, hiện nay các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây nên viêm da cơ địa đối xứng. Tùy theo thể trạng sức khỏe và cơ địa mỗi người mà nguyên nhân gây bệnh thường khác nhau. Theo một số chuyên gia, nguyên nhân gây bệnh có thể bắt nguồn từ yếu tố di truyền và hệ miễn dịch. Bên cạnh đó, một số thói quen hàng ngày cùng với môi trường sống cũng là tác nhân khiến cho các triệu chứng của bệnh có cơ hội phát triển, bao gồm:
- Tăng ma sát lên làn da (gãy, mặc quần áo chật, bó sát)
- Phản ứng dị ứng (dị ứng thời tiết, thực phẩm, thuốc, lông động vật, hóa chất độc hại,…)
- Kích ứng da (khi sử dụng các loại xà phòng có độ kiềm cao, hóa chất độc hại, mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, côn trùng cắn, sữa tắm có nhiều thành phần hóa học,…)
- Thời tiết thay đổi đột ngột
- Môi trường không khí lạnh và hanh khô
- Căng thẳng thần kinh
- Da mất đi độ ẩm tự nhiên
- Nhiễm trùng cấp tính
Biểu hiện của viêm da cơ địa đối xứng
Theo các chuyên gia y tế, viêm da cơ địa dạng đối xứng phát triển theo 2 giai đoạn tăng dần bao gồm giai đoạn cấp tính và mãn tính, cụ thể:
Giai đoạn cấp tính
- Da xuất hiện các vết ban đa hình thái với kích thước khác nhau, có màu đỏ hoặc hồng không có ranh giới rõ ràng với những vùng da bình thường
- Tổn thương da có tính chất đối xứng nhau
- Bề mặt vùng da tổn thương xuất hiện những mụn nước li ti, mọc khu trú hay dàn đều khắp bề mặt
- Người bệnh sẽ thấy nóng rát nhẹ và ngứa âm ỉ nơi vùng da viêm nhiễm
- Mụn nước vỡ sẽ chảy dịch, đóng mài và vảy
Giai đoạn mãn tính
- Vùng da bị tổn thương có dấu hiệu khô cứng, dày sừng và bắt đầu nứt nẻ
- Ngứa ngáy âm ỉ và dữ dội
- Có thể đi kèm với hiện tượng bội nhiễm tùy từng cơ địa
Các triệu chứng trên thường sẽ khởi phát trong vài tuần sau đó sẽ thuyên giảm nếu được chăm sóc và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, do tính chất dai dẳng và khó chữa nên bệnh có thể tái đi tái lại nhiều lần gây lở loét da, thâm sẹo và gia tăng nguy cơ bội nhiễm khiến người bệnh vô cùng tự ti và lo lắng.
Điều trị viêm da cơ địa đối xứng như thế nào?
Dựa vào từng giai đoạn bệnh cụ thể mà các bác sỹ sẽ kê đơn thuốc điều trị tại chỗ cho bệnh nhân. Để bệnh tình có tiến triển tốt, bệnh nhân cần kết hợp việc điều trị bằng thuốc và thay đổi những thói quen sinh hoạt cá nhân. Các bệnh nhân có thể tham khảo một số phương pháp điều trị bệnh sau đây:
Điều trị bằng thuốc tân dược
- Dung dịch sát khuẩn (Hexamidine, thuốc tím, Chlorhexidine): Người bệnh sẽ dùng trực tiếp lên những vùng da bị tổn thương để sát khuẩn và được sử dụng khi mức độ của bệnh còn nhẹ.
- Hồ nước và nitrat bạc 1 – 5%: Sau khi sử dụng dung dịch sát khuẩn, bác sỹ có thể kê thêm Hồ nước và nitrat bạc 1 – 5% để làm khô vùng da bị tổn thương và nhanh chóng phục hồi.
- Thuốc kháng histamin H1: Loại thuốc này có tác dụng chống dị ứng và giảm ngứa hiệu quả. Tuy nhiên nhóm thuốc này thường gây buồn ngủ và khiến bạn khó tập trung khi làm việc. Vì vậy, bạn nên dùng loại thuốc này trước khi ngủ để tránh gây ảnh hưởng đến công việc hàng ngày.
- Corticoid toàn thân: Corticoid sẽ được bác sỹ kê thì tình trạng sưng viêm của bệnh nhân trở nên nghiêm trọng. Tuy nhiên Corticoid toàn thân có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề cho da vì vậy chỉ nên sử dụng một hàm lượng nhỏ khoảng 0,5mg/kg/ngày.
- Thuốc ức chế miễn dịch: Các loại thuốc ứng chế miễn dịch có thể kể đến đó là Tacrolimus và Pimecrolimus. Tuy nhiên loại thuốc này thường có tỷ lệ rủi ro khá cao nên ít khi đường bác sỹ chỉ định trong đơn thuốc.
- Thuốc bạt sừng chứa acid salicylic: Với những bệnh nhân có tình trạng sừng dày và thâm nhiễm, bác sỹ có thể chỉ định loại thuốc bôi bạt sừng có chứa acid salicylic.
- Quang trị liệu: Đây là phương pháp sử dụng tia UVA và tia UVB chiếu trực tiếp lên da để làm giảm tổn thương và các triệu chứng viêm da cơ địa đối xứng với những bệnh nhân có tình trạng nặng. Phương pháp này rất hiệu quả, kiểm soát tốt tình trạng bệnh nhưng đi kèm nhiều tác dụng phụ gây ngứa da và rối loạn sắc tố da. Chính vì vậy người bệnh nên cân nhắc kỹ trước khi lựa chọn phương pháp này.
Điều trị bằng thảo dược
Ngoài Tây y, nhiều bệnh nhân đã tìm đến đến Đông y để điều trị viêm da cơ địa đối xứng. Ưu điểm của phương pháp này đó là ít gây tác dụng phụ vì các bài thuốc đều xuất phát từ thảo dược thiên nhiên. Tuy nhiên, thời gian điều trị thường kéo dài và tùy thuộc cơ địa từng người sẽ có tiến triển khác nhau.
Thuốc điều trị viêm da cơ địa đối xứng dạng uống thường có các thành phần như tang diệp, phật phà, ô roi,… có tác dụng giải độc gan, giảm mẩn đỏ trên da. Một số loại thảo dược khác như kim ngân hoa, sâm quy hay bồ công anh,… cũng thường xuyên xuất hiện trong những bài thuốc.
Bên cạnh thuốc Đông y, bệnh nhân cũng có thể áp dụng điều trị viêm da cơ địa bằng thuốc nam như lá trầu không, chè xanh,… để đẩy nhanh quá trình chữa trị. Tuy nhiên, các bài thuốc này thường chỉ có tác dụng khi bệnh đang ở mức độ nhẹ.
Các biện pháp phòng tránh viêm da cơ địa đối xứng
Viêm da cơ địa đối xứng thường khó điều trị và hay tái đi tái lại, đặc biệt đối với những người có sức đề kháng yếu và có làn da nhạy cảm. Vì vậy, để kiểm soát tốt tình trạng bệnh, bên cạnh việc dùng thuốc, người bệnh cần thực hiện những biện pháp phòng ngừa bao gồm:
- Hạn chế tiếp xúc với những chất gây kích ứng da như xà phòng hóa học, lông chó mèo,…
- Giữ vệ sinh thân thể sạch sẽ, mặc quần áo thoải mái với chất liệu thấm hút mồ hôi
- Tránh thực khuya, làm việc căng thẳng. Nên dành thời gian luyện tập thể dục để tăng cường sức khỏe
- Tránh các loại thực phẩm có khả năng dị ứng như các loại hải sản, các loại đậu,… Nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia dinh dưỡng để biết viêm da cơ địa nên kiêng ăn gì để xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh.
- Thường xuyên cung cấp độ ẩm cho da hoặc tinh dầu tự nhiên để làm mềm da
- Trong quá trình điều trị không nên chà sát hoặc gãi lên vùng da bị tổn thương
Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu rõ về căn bệnh viêm da cơ địa dạng đối xứng để chủ động hơn trong việc phòng ngừa và điều trị căn bệnh dai dẳng này. Chúc các bạn sớm khỏi bệnh và sống vui khỏe!