Bệnh ghẻ là một bệnh da liễu khá phổ biên, bệnh thường xuất hiện ở những vùng dân cư đông đúc, nhà chật hẹp, thiếu vệ sinh, thiếu nước sinh hoạt… Bệnh ghẻ có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp hoặc qua quần áo, chăn màn. Bên cạnh đó bệnh có thể gây ra các biên chứng như: nhiễm trùng da, chàm hóa, viêm cầu thật cấp…
Vậy bệnh ghẻ nước là gì? chuẩn đoán và điều trị bệnh ghẻ như thế nào? Hày cùng tìm hiểu ngay sau đây.
Nguyên nhân ghẻ
Ký sinh trùng ghẻ có tên khoa học là Sarcoptes scabiei hominis, hình bầu dục, có 08 chân, lưng có gai xiên về phía sau, đầu có vòi hút thức ăn đồng thời để đào hầm ở. Mỗi ngày ghẻ cái đẻ 1-5 trứng, sau 3-7 ngày trứng nở thành ấu trùng, ấu trùng lột xác nhiều lần thành ghẻ trưởng thành.
Sau khi bám chặt vào da, rệp Sarcoptes scabiei hominis chui sâu vào trong để đẻ trứng làm cho vùng da đó xuất hiện tình trạng ngứa dữ dội. Tình trạng ngứa khiến bạn gãi nhiều, dẫn đến các tình trạng xấu hơn như lở loét, nhiễm trùng da…
Biểu hiện của bệnh ghẻ
Khi mắc bệnh ghẻ người bệnh thường có những biểu hiện sau:
- Mụn nước xuất hiện trên da, rải rác, riêng rẽ, mụn thường xuất hiện ở vùng da mỏng như ở kẽ ngón tay, mặt trước cổ tay, cẳng tay, vú, quanh thắt lưng, kẽ mông… Đây là những triệu chứng của bệnh ghẻ nước.
- Xuất hiện những đường hầm ghẻ “luôn ghẻ” dài 3 – 5mm.
- Săng ghẻ có thể xuất hiện ở vùng sinh dục, dễ gây nhầm với săng giang mai.
- Xuất hiện sẩn cục hay sẩn huyết thanh: hay gặp ở nách, bẹn, bùi.
- Xuất hiện các vết xước, vảy da, đỏ da, dát thâm. Có thể có bội nhiễm, chàm hóa, mụn mủ.
- Ghẻ Na Uy là một thể ghẻ đặc biệt, hay gặp ở những người bị suy giảm miễn dịch. Biểu hiện xuất hiện các thương tổn là các lớp vảy chồng lên nhau và lan tỏa ra toàn thân, có thể tìm thấy hàng nghìn cái ghẻ trong các lớp vảy.
- Thời gian ủ bệnh trung bình từ 2-3 ngày đến 2-6 tuần, gây ngứa nhiều nhất là về đêm.
Phân biệt ghẻ và các bệnh khác
Phân biệt và nhận biết chính xác các triệu chứng của bệnh ghẻ có ý nghĩa rất quan trọng. Vậy bệnh ghẻ khác các bệnh ngoài da khác ở điểm nào?
Tổ đỉa: đặc điểm thương tổn là các mụn nước nhỏ ở vùng rìa các ngón tay hay bàn tay, bàn chân, ngứa, tiến triển dai dẳng.
Sẩn ngứa: đặc điểm thương tổn là sẩn huyết thanh rải rác khắm cơ thể, gây rất ngứa.
Viêm da cơ địa: đặc điểm thương tổn có dạng nước tập trung thành từng đám, chủ yếu tập trung ở các chi dưới, rất ngứa, tiến triển dai dẳng.
Nấm da: đặc điểm thương tổn là mảng da màu đỏ, có các mịn nước và vảy da ở rìa thương tổn,bờ hình vòng cung, có xu hướng lành ở giữa. Ngứa nhiều, xét nghiệm tìm thấy sợi nấm.
Sắng giang mai: đặc điểm thương tổn là một vết trợt nông, nền cứng, không ngứa, không đau, hay gặp ở vùng hậu môn sinh dục. Kèm hạch bẹn to, thường có hạch chúa.
Bệnh ghẻ: xuất hiện mụn nước xuất hiện trên da, rải rác, riêng rẽ, mụn thường xuất hiện ở vùng da mỏng như ở kẽ ngón tay, mặt trước cổ tay, cẳng tay, vú, quanh thắt lưng, kẽ mông…
Điều trị bệnh ghẻ bằng thuốc Tây y
Nguyên tắc điều trị bệnh ghẻ:
- Điều trị cho tất cả những người trong gia đình, tập thể, nhà trẻ… nếu phát hiện 1 người trong số đó bị ghẻ.
- Đối với người bệnh trên 18 tuổi, cần thiết phải tầm soát các bệnh lây qua đường tình dục trước khi tiến hành điều trị bệnh ghẻ.
- Quần áo, chăn màn đệm… đồ dùng cá nhân của người bị bệnh cần thiết phải được vệ sinh sạch phơi khô, là kĩ.
Thuốc bôi trị ghẻ tại chỗ:
- Gamma benzen 1%
- Permethrin 5%
- Benzoat benzyl 25%
- Diethylphtalat (DEP)
Có thể dùng các thuốc khác như:
- Mỡ lưu huỳnh 5-10% cho trẻ em và cho người lớn, đặc biệt là người bệnhdưới 2 tháng tuổi, phụ nữ có thai và cho con bú (rất an toàn, nhược điểm có mùi hôi).
- Dùng vỏ cây ba chạc đen tắm hoặc dầu hạt máu chó.Cách bôi: tắm sạch bằng xà phòng, sau đó bôi thuốc vào vùng thương tổn ngày mộtlần vào buổi tối. Giặt sạch phơi khô quần áo, chăn màn.
- Ghẻ bội nhiễm dùng milian hoặc castellani.
- Nếu có chàm hóa, dùng hồ nước hoặc kem chứa corticoid bôi trong 1-2 tuần.
- Ghẻ Na Uy: ngâm, tắm sau đó bôi mỡ salicylé để bong sừng rồi bôi thuốc diệt ghẻ.
Thuốc trị ghẻ toàn thân:
Uống thuốc kháng histamin tổng hợp.
Trong những trường hợp ghẻ kháng trị với các thuốc điều trị cổ điển, ghẻ Na Uy, ghẻ ở người nhiễm HIV… Có thể dùng Ivermectin liều 200µg/kg cân nặng, liều duy nhất (chống chỉ định cho trẻ dưới 5 tuổi, phụ nữ có thai)
Điều trị bệnh ghẻ trong đông y
Điều trị bệnh ghẻ bằng thuốc Tây y khá hiệu quả, làm ức chế tức thời hoạt động của virus gây bệnh, tuy nhiên nhiều trường hợp bị tái phát sau khi điều trị. Khác với Tây y, đông y xem việc điều trị bệnh ghẻ và các bệnh về da nói chung phải từ gốc, căn nguyên bệnh. Sử dụng các vị thuốc như kim tiền thảo, thàn mát, cây duốc cá, thiên môn… giúp lập lại trạng thái cân bằng, lưu thông các cơ quan bộ phận trong cơ thể. Sau đây là một số bài thuốc dân gian chữa ghẻ hiệu quả:
Chữa ghẻ nước bằng nước muối
Muối biển chứa natri clorua có tác dụng kháng, sát khuẩn cao nên có khả năng tiêu diệt các ký sinh trùng gây bệnh ghẻ. Ngoài ra muối có các khoáng chất kẽm, can-xi, clo và vitamin A, E giúp hồi phục da sau những tổn thương.
Chữa bệnh ghẻ bằng lá trầu không
Lá trầu không chứa các thành phần betel-phenol, chavicol, cadinen có tác dụng kháng khuẩn cực mạnh, thường được dùng điều trị bệnh ghẻ trong giai đoạn mới khởi phát.
Chữa ghẻ bằng nước lá đào
Lá đào là thảo dược chữa bệnh ghẻ phổ biến. Lá đào có vị đắng, tính bình, có tác dụng giảm đau, làm tan tụ huyết, sát khuẩn cao. Các hoạt chất có trong lá đào giúp tiêu diệt ký sinh ghẻ cái trong lớp biểu bì da.
Điều trị bệnh ghẻ bằng kem bôi Mộc Hồng Bì
Trung tâm đông y Chân Nguyên xin giới thiệu sản phẩm kem bôi Mộc Hồng Bì chữa dứt điểm bệnh ghẻ.
Thành phần: kem bôi Mộc Hồng bì được bào chế từ 100% thảo dược thiên nhiên gồm có:
- Thảo quyết minh: có tác dụng diệt khuẩn, kháng nấm
- Thổ đại hoàng: tác dụng kháng khuẩn với các tụ cầu, liên cầu khuẩn, ức chế các nấm gây bệnh ngoài da
- Bạc hà: có tác dụng kháng khuẩn cực mạnh, giảm ngứa hiệu quả
- Hoàng liên: Chống viêm, nấm, trị bệnh ngoài da do nhiệt, nhiễm khuẩn.
- Trầu không, lá khế… và một số các thảo dược quý khác: Tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm, giảm ngứa
Công dụng: với các thành phần kể trên, kem bôi Mộc Hồng Bì giúp sát khuẩn, giảm ngứa, làm tan tụ huyết, làm lành và tái tạo vùng da bị tổn thương, tiêu diệt ký sinh gây bệnh ghẻ và một số bệnh về da.
Cách sử dụng:
- Dùng 2-4 lần/ngày tùy theo mức độ bệnh, bôi 1 lớp mỏng lên vùng da bị ghẻ
- Điều trị liên tục khoảng 4-5 ngày sẽ có tác dụng hiệu quả
Lưu ý khi sử dụng: tuyệt đối không bôi thuốc lên miệng, mắt… Hạn chế tiếp xúc với hóa chất, khói bụi, chất kích thích và các thực phẩm gây ngứa.
Tiên lượng và biến chứng bệnh ghẻ
Chàm hóa: người bệnh ngứa, gãi nhiều khiến chàm hóa xuất hiện các mụn nước tập trung thành từng đám.
Bội nhiễm: trường hợp nặng các mụn ghẻ nước xen kẽ với các mụn mủ có thể gây phù nề, loét.
Lichen hoá: vì ghẻ nước rất ngứa nên người bệnh gãi nhiều gây nên hiện tượng trầy da, thâm da.
Viêm cầu thận cấp: ở trẻ em bị ghẻ bội nhiễm, không được điều trị hoặc điều trị nhiều lần không khỏi khiến bệnh tái phát nhiều lần, có thể gây ra biến chứng viêm cầu thận cấp, đây là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh ghẻ.
Phòng bệnh ghẻ tái phát
Người đã từng bị ghẻ sau khi điều trị bệnh vẫn có thể tái phát. Do đó, để phòng bệnh tái phát người bệnh cần thực hiện tốt một số lưu ý sau:
- Cải thiện môi trường sống, sử dụng nước sạch trong tắm giặt và sinh hoạt.
- Vệ sinh cá nhân hằng ngày sạch sẽ, không dử dụng quần áo và các vật dụng cá nhân khác.
- Khi phát hiện bệnh cần tiến hành điều trị sớm, cách ly người bệnh cho đến khi đã điều trị rứt điểm.
- Nếu trong gia đình hoặc cộng đồng cùng chung sống có người mắc bệnh, những người còn lại cũng nên đi khám và điều trị, tránh tiếp xúc và dùng chung các đồ dùng của người mắc bệnh.
Trên đây là những chia sẻ về bệnh ghẻ. Rất mong rằng những kiến thức này có thể giúp các bạn có cách chữa bệnh ghẻ và phòng tránh bệnh hiệu quả hơn. Chúc các bạn luôn khỏe mạnh.