Trào ngược dạ dày là bệnh lý đường tiêu hóa rất phổ biến nhiều người mắc phải. Trào ngược dạ dày có thể mắc ở mọi lứa tuổi và do nhiều nguên nhân khác nhau gây nên.
Trào ngược dạ dày ở giai đoạn đầu thường không gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh, tuy nhiên nếu không được điều trị sớm có thể dẫn đến các biến chứng, nguy hiểm nhất là có thể dẫn đến ung thư dạ dày, thực quản.
Trào ngược dạ dày thực quản là gì?
Trào ngược dạ dày hay có tên tiếng anh là Gastroesophageal Reflux Disease, viết tắt là GERD. Là tình trạng dịch vị acid trong dạ dày trào ngược lên thực quản, tùy theo tình trạng của người bệnh mà sẽ có các triệu chứng và mức độ khác nhau.
Đối với người bệnh mắc chứng trào ngược dạ dày giai đoạn đầu thường không có các triệu chứng ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày, tuy nhiên nếu tình trạng này xuất hiện với tần suất ngày càng nhiều sẽ gây tổn thương niêm mạc thực quản.
Ở trẻ em nếu tình trạng trào ngược dạ dày thực quản nhiều có thể dẫn đến tiêu hóa kém, chậm hấp thụ dinh dưỡng dẫn đến suy dinh dưỡng. Viêm nhiễm thực quản có thể gây suy giảm hô hấp và các bệnh đường hô hấp.
Nguyên nhân gây trào ngược dạ dày
Nguyên nhân trào ngược dạ dày ở mỗi người có thể khác nhau. Hiện nay chưa có công bố chính thức đâu là nguyên nhân chính gây trào ngược dạ dày thực quản. Tuy nhiên theo đục kết từ các chuyên gia tiêu hóa, trào ngược dạ dày có thể do các nguyên nhân phổ biến sau.
- Béo phí: Khi bạn mắc chứng béo phì, thường cơ thể sẽ đưa một lượng thức ăn lớn vào dạ dày, gây áp lực lên dạ dày và ổ bụng.
- Tác dụng phụ khi sử dụng thuốc tây: Một số loại thuốc tây chứa aspirin, theophylline, naproxen… thường gây các tác dụng phụ. Một số thuốc có thể kể đến như: kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc huyết áp…
- Thói quen sinh hoạt: Thường xuyên uống rượu bia, hút thuốc lá, ăn quá nhiều, ăn đồ cay nóng, đồ quá chua, đồ ngọt, vận động mạnh sau khi ăn… là các nguyên nhân có thể dẫn đến trào ngược dạ dày.
- Dịch vị acid dạ dày dư thừa: Lượng dịch vị trong dạ dày nhiều cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng trào ngược dạ dày. Lúc này acid sẽ đảo lộn cùng thức ăn dư thừa chưa tiêu hóa hết trào ngược lên thực quản.
- Căn thẳng, lo âu, stress: Các bệnh về dạ dày cũng thường do các nguyên nhân khách quan như căng thẳng, lo câu… trong đó có chứng trào ngược dạ dày.
- Mắc bệnh lý khác: Một số người bệnh mắc trào ngược dạ dày thực quản do các bệnh lý như hẹp môn vị dạ dày thực quản, rối loạn co thắt, dị tật ở cấu tạo dạ dày, thực quản…
- Phụ nữ có thai: Ở phụ nữ đang mang thai, khi thai lớn phát triển có thể gây chèn ép dạ dày, gây tình trạng trào ngược.
- Trào ngược dạ dày ở trẻ em: Ở trẻ em hệ tiêu hóa chưa phát triển, ăn quá no, đầy bụng không tiêu là các nguyên nhân chính gây trào ngược,
- Ngoài ra còn do nguyên nhân khác như nhiễm khuẩn HP.
Việc nắm rõ nguyên nhân gây trào ngược dạ dày sẽ giúp ích rất nhiều cho quá trình điều trị, chính vì vậy bạn cần hạn chế tốt nhất những nguyên nhân trên.
Các triệu chứng trào ngược dạ dày thường gặp
Triệu chứng trào ngược dạ dày là tình trạng khi dịch vị từ dạ dày chảy ngược lên thực quản và gây ra cảm giác khó chịu. Các triệu chứng chính của trào ngược dạ dày bao gồm:
- Cảm giác đầy bụng: Bệnh nhân có thể cảm thấy đầy bụng hoặc bị nghẹn khi ăn uống.
- Ợ hơi, ợ chua: ợ hơi và ợ chua cũng là một trong những triệu chứng phổ biến của trào ngược dạ dày thực quản. Bệnh nhân có thể trở nên ợ hơi hoặc ợ chua sau khi ăn hoặc khi nằm ngửa. Các triệu chứng này xuất hiện do khí và dịch vị từ dạ dày chảy ngược lên thực quản và kích thích cơ hội của hệ thống tiêu hóa.
- Đau thắt ngực: Cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng thắt ngực là một triệu chứng phổ biến của trào ngược dạ dày. Đau thường xuất hiện sau khi ăn hoặc khi nằm ngửa.
- Nôn và buồn nôn: Bệnh nhân có thể cảm thấy muốn nôn hoặc buồn nôn khi dịch vị từ dạ dày chảy ngược lên thực quản.
- Khó thở: Trào ngược dạ dày có thể gây ra cảm giác khó thở hoặc khó thở sau khi ăn.
- Tiếng ồn trong ngực: Bệnh nhân có thể cảm thấy tiếng ồn trong ngực do khí trong dạ dày chảy ngược lên thực quản.
- Ho: Ho có thể là một triệu chứng khác của trào ngược dạ dày. Bệnh nhân có thể bị ho do dịch vị từ dạ dày chảy ngược lên thực quản và kích thích các dây thần kinh trong vùng họng.
- Viêm họng: Trào ngược dạ dày cũng có thể gây ra viêm họng do dịch vị và axit trong dạ dày chảy ngược lên thực quản và kích thích niêm mạc.
- Khó ngủ: Triệu chứng của trào ngược dạ dày thực quản có thể gây ra khó ngủ do cảm giác khó chịu và đau thắt ngực.
Để giảm thiểu triệu chứng này, bạn nên thay đổi lối sống bao gồm tăng cường hoạt động thể chất, giảm stress, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và tránh sử dụng các loại đồ uống có cồn, cafein, nicotine và đồ ăn cay nóng. Bạn cũng nên ăn nhẹ nhàng, nhai kỹ thức ăn và tránh ăn đồ ăn quá nóng hoặc quá lạnh. Nếu các biện pháp trên không giúp cải thiện triệu chứng, bạn có thể cần sử dụng thuốc hoặc thăm khám bác sĩ để được khám và điều trị đúng cách.
Trào ngược dạ dày thực quản có nguy hiểm không
Trào ngược dạ dày thường không gây ra nguy hiểm đến tính mạng, tuy nhiên nó có thể gây ra những rắc rối và khó chịu cho người bệnh. Nếu không được điều trị kịp thời, trào ngược dạ dày có thể gây ra các biến chứng như viêm thực quản, tổn thương niêm mạc thực quản, loét dạ dày, viêm dạ dày, dị tật thực quản và rối loạn tiêu hóa.
- Viêm thực quản: Khi acid dạ dày trào ngược lên thực quản, nó có thể gây tổn thương và viêm nhiễm niêm mạc thực quản, dẫn đến các triệu chứng như đau nóng, khó nuốt, ho, ho ra nước, hoặc khó thở.
- Tổn thương niêm mạc thực quản: Trào ngược dạ dày thực quản có thể gây tổn thương niêm mạc thực quản, gây ra các triệu chứng như đau nóng, khó tiêu, ợ hơi và ợ chua.
- Loét dạ dày: Trào ngược dạ dày có thể gây ra viêm loét dạ dày, dẫn đến các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn và nôn mửa.
- Viêm dạ dày: Nếu trào ngược dạ dày diễn ra thường xuyên, nó có thể gây ra viêm dạ dày.
- Dị tật thực quản: Khi acid dạ dày trào ngược lên thực quản thường xuyên, nó có thể dẫn đến dị tật thực quản, là tình trạng khi phần trên của dạ dày bị lệch sang phía trên của thực quản.
- Rối loạn tiêu hóa: Trào ngược dạ dày cũng có thể gây ra các triệu chứng khác như đầy hơi, đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn, nôn mửa, táo bón hoặc tiêu chảy.
Vì vậy, nếu bạn có triệu chứng của trào ngược dạ dày, hãy thăm khám bác sĩ để được khám và điều trị đúng cách nhằm giảm thiểu rủi ro gây hại cho sức khỏe của bạn.
Các phương pháp chẩn đoán trào ngược dạ dày hiện nay
Các phương pháp chẩn đoán trào ngược dạ dày hiện nay bao gồm:
- Thăm khám bác sĩ: Bác sĩ sẽ kiểm tra các triệu chứng và tiến hành một số xét nghiệm để loại trừ các bệnh lý khác có thể gây ra triệu chứng tương tự.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp bác sĩ tìm ra các dấu hiệu của nhiễm trùng, viêm hoặc chảy máu dạ dày.
- X-quang thực quản và dạ dày: X-quang thực quản và dạ dày được sử dụng để xác định nếu có bất kỳ vấn đề nào trong dạ dày và thực quản.
- Siêu âm: Siêu âm được sử dụng để kiểm tra sự hiện diện của trào ngược dạ dày thực quản bằng cách tạo ra hình ảnh của dạ dày và thực quản.
- Khám nội soi: Khám nội soi là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất để xác định trào ngược dạ dày. Bác sĩ sẽ chèn một thiết bị ống mềm và linh hoạt, được gọi là nội soi, qua miệng của bệnh nhân và điều chỉnh để quan sát niêm mạc dạ dày và thực quản.
- Phòng thí nghiệm 24 giờ: Phòng thí nghiệm 24 giờ là một phương pháp chẩn đoán mới nhất được sử dụng để ghi lại số lượng acid dạ dày trào ngược lên thực quản trong một khoảng thời gian 24 giờ.
Tùy vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ chọn phương pháp chẩn đoán phù hợp để xác định trào ngược dạ dày và đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả.
4 cách điều trị trào ngược dạ dày hiệu quả hiện nay
1. Thay đổi lối sống
Việc thay đổi lối sống là một phương pháp quan trọng trong việc điều trị trào ngược dạ dày. Điều này bao gồm giảm cân (nếu cần thiết), tránh ăn quá no, tránh ăn thức ăn có nhiều đường và chất béo, tập thể dục thường xuyên, và ngủ đủ giấc.
2. Dùng thuốc chống trào ngược dạ dày
Các loại thuốc chống trào ngược dạ dày bao gồm antacid (kháng axit), thuốc ức chế bơm proton (PPI), thuốc chống co thắt thực quản và thuốc ức chế histamin H2. Những loại thuốc này đều có tác dụng giảm axit trong dạ dày và giảm triệu chứng trào ngược dạ dày.
3. Điều trị phẫu thuật
Trong trường hợp thay đổi lối sống và sử dụng thuốc không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất phẫu thuật để điều trị trào ngược dạ dày. Thủ thuật được thực hiện bằng cách đưa dây thần kinh qua mũi vào dạ dày để kích thích dây thắt lưng. Hoặc, bác sĩ có thể sử dụng phẫu thuật khâu lại vòng thắt lưng ở đầu thực quản để tăng cường sức khỏe cho vòng thắt và giảm triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản.
4. Điều trị trào ngược dạ dày tại nhà bằng phương pháp dân gian
Điều trị trào ngược dạ dày bằng phương pháp dân gian là các cách được lưu truyền, đúc kết rất lâu đời. Một số cách điều trị trào ngược dạ dày phổ biến bằng phương pháp dân gian như:
Sử dụng bột nghệ và mật ong
Bột nghệ và mật ong có tính kháng viêm và kháng khuẩn, có khả năng giảm viêm và giúp làm dịu dạ dày. Cách làm như sau:
- Bước 1: Trộn 1 thìa cà phê bột nghệ với 1 kềm cà phê mật ong trong cốc.
- Bước 2: Thêm nước ấm vào cốc, khuấy đều cho bột nghệ và mật ong tan hoàn toàn trong nước.
- Bước 3: Uống hỗn hợp vào buổi sáng hoặc tối.
Sử dụng trà hoa cúc hoặc lá lốt
rà hoa cúc và trà lá lốt có tính chất làm dịu và giảm đau, có thể giúp làm dịu các triệu chứng trào ngược dạ dày. Bạn có thể pha trà hoa cúc hoặc trà lá lốt với nước sôi và uống vào mỗi buổi sáng và tối. Cách làm như sau:
- Bước 1: Cho một túi trà hoa cúc hoặc lá lốt vào tách trà.
- Bước 2: Đổ nước sôi vào tách trà, để trong khoảng 5 đến 10 phút.
- Bước 3: Lấy túi trà ra, thêm mật ong nếu cần.
- Bước 4: Uống trà vào mỗi buổi sáng và tối.
Sử dụng chanh và mật ong điều trị trào ngược
Nước cốt chanh và mật ong có thể giúp giảm axit trong dạ dày. Bạn có thể trộn 1 kềm cà phê mật ong với nước cốt chanh và nước ấm, sau đó uống vào mỗi buổi sáng.
- Bước 1: Cho 1 thìa mật ong và nước cốt chanh vào cốc.
- Bước 2: Thêm nước ấm vào cốc, khuấy đều cho mật ong tan hoàn toàn trong nước.
- Bước 3: Uống hỗn hợp vào mỗi buổi sáng.
Dùng cây cỏ ngọt
Rễ cây cỏ ngọt có tính kháng viêm và làm dịu dạ dày, có thể giúp giảm triệu chứng trào ngược dạ dày. Bạn có thể sắc cỏ ngọt bằng nước sôi và uống mỗi buổi sáng.
- Bước 1: Rửa sạch cỏ ngọt và cắt thành những miếng nhỏ.
- Bước 2: Cho thân cỏ cỏ ngọt vào nước và đun sôi trong khoảng 10 đến 15 phút.
- Bước 3: Lọc bỏ bã cỏ ngọt và lấy nước.
- Bước 4: Uống nước ngọt vào mỗi buổi sáng.
Những lưu ý khi bị trào ngược dạ dày thực quản
- Thay đổi lối sống: Một số yếu tố như thói quen ăn uống, thói quen vận động và cân nặng có thể góp phần vào tình trạng trào ngược dạ dày. Vì vậy, hãy thực hiện những thay đổi lối sống ăn uống đúng giờ, không ăn quá nhiều. Tránh ăn quá nhiều vào buổi tối, tránh thức ăn nóng hoặc cay, tập thể dục đều đặn, giảm cân nếu cần thiết.
- Uống đủ nước: Uống đủ nước trong ngày để giúp giảm các triệu chứng của trào ngược dạ dày. Vì khi cơ thể thiếu nước, nó có thể sản xuất dịch dạ dày có độ acid cao hơn, gây ra cảm giác khó chịu và đau rát.
- Tránh các chất kích thích: Các chất kích thích như cà phê, rượu, thuốc lá và đồ ngọt có thể kích thích dạ dày và gây ra trào ngược dạ dày.
- Kiểm tra và điều trị các vấn đề liên quan: Những vấn đề liên quan đến tiêu hóa, như viêm dạ dày hoặc loét dạ dày, có thể làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày. Vì vậy, nếu bạn có các triệu chứng liên quan đến tiêu hóa, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được điều trị kịp thời.
Hy vọng với những thông tin, kiến thức về bệnh trào ngược dạ dày thực quản được chia sẻ ở trên đã mang lại nhiều hữu ích đến bạn. Đừng quên đến ngay bệnh viện để thăm khám và điều trị nếu bản thân xuất hiện những triệu chứng kể trên.
Có thể bạn quan tâm: