Rát họng là hiện tượng phổ biến mà rất nhiều người bị mắc phải. Tình trạng đau họng liên tục khiến cho người bệnh cảm thấy bị cản trở khá nhiều trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là khi nhai nuốt.
Vậy nguyên nhân bị rát cổ họng là gì? Cách xử lý khi bị rát cổ họng ra sao? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để nhận biết và có cách trị rát họng hiệu quả.
Nguyên nhân đau rát họng
Trong thời đại công nghiệp phát triển, môi trường không khí, nguồn nước, thực phẩm… bị ô nhiễm nặng bởi kim loại và các hóa chất độc hại. Đây chính là những nguyên nhân gián tiếp gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm về họng và nhiều bệnh lý khác.
Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến hiện tượng đau rát họng, tuy nhiên theo thống kê thì hầu hết các trường hợp bệnh do các yếu tố sau:
- Cơ thể bị mất nước:
Thời tiết nắng nóng khiến cơ thể tiết mồ hôi nhiều hơn dẫn đến cơ thể bị mất nước, cổ họng bị khan. Việc không bổ sung kịp thời lượng nước mất đi có thể khiến họng bị khô, rát và đau. Do vậy bạn nên uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để tránh cảm thấy rát họng.
- Nhiễm virus:
Việc cơ thể bị nhiễm một số loại virut như cảm, cúm, sởi,… không chỉ gây ho đau rát họng mà còn khiến cho cổ họng của bạn bị sưng đau.
- Ngủ ngáy hoặc mở miệng khi ngủ:
Ngủ ngáy hay có thói quen mở miệng khi ngủ khiến cho họng của bị khô và dễ dẫn đến tình trạng đau rát cổ.
- Nước đá hoặc các thực phẩm lạnh:
Thói quen uống nhiều nước đá hay ăn các thực phẩm lạnh khiến cổ họng bị lạnh một cách đột ngột và dễ tạo cảm giác đau rát. Chính vì vậy mà những ngày hè, bạn nên chú ý uống nước đá từ từ và với lượng vừa đủ để tránh làm họng bị nhiễm lạnh.
- Bệnh lý dạ dày:
Những người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản có nguy cơ cao bị viêm họng. Bởi bệnh lý này gây trào ngược axit lên vùng họng trong khi ngủ. Vì vậy để tránh tình trạng bị trào ngược axit, bạn nên hạn chế ăn đêm và duy trì thói quen ăn trước khi ngủ tối thiểu là 2 tiếng.
- Viêm nhiễm đường hô hấp
Các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp như viêm mũi, viêm xoang, viêm họng, viêm phế quản… đều có thể dẫn đến đau rát họng. Bởi các chủng virus từ các bệnh này trú ngụ trong các ổ viêm lâu ngày có thể gây tổn thương lan xuống vùng cổ họng.
- Các tác nhân độc hại
Môi trường bị ô nhiễm kim loại, hóa chất độc hại, khói bụi công nghiệp sẽ là điều kiện thuận lợi cho virus hoạt động và tấn công qua đường hô hấp. Ngoài ra việc hút thuốc lá và sử dụng các chất kích thích có thể làm tổn thương niêm mạc họng, gây ra tình trạng đau rát vùng họng.
Cách chữa đau rát họng tại nhà
Khi có những biểu hiện rát họng, việc đầu tiên bạn cần làm là xác định đâu là nguyên nhân đau rát cổ họng. Có thể do viêm họng, cúm, sởi hay do trào ngược axit… từ đó có các biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời và hiệu quả.
Tuy nhiên để biết đâu là nguyên nhân viêm họng và có liệu trình sử dụng thuốc hợp lý bạn cần thăm khám bác sĩ để có một liệu trình điều trị hiệu quả nhất. Không nên tự ý sử dụng thuốc tránh tình trạng bệnh nặng hơn và tái phát nhiều lần.
Đau rát họng uống thuốc gì
Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thuốc điều trị đau rát họng có tác dụng nhanh và dễ sử dụng.
Thuốc kháng viêm
Sử dụng nhóm thuốc kháng viêm không steroid như Aleve hoăc Advil có tác dụng kháng viêm và giảm đau, vì thế các triệu chứng giảm bớt và bệnh nhân sẽ thấy dễ chịu hơn. Có thể sử dụng thêm một số loại thuốc giảm đau, hạ số như paracetamol hoặc brufen.
Thuốc kháng sinh
Đối với các trường hợp đau rát cổ họng do xâm nhập của các chủng vi khuẩn hay vi khuẩn có thể sử dụng các loại thuốc kháng sinh. Tuy nhiên dùng kháng sinh có thể gây tác dụng phụ hoặc bệnh nhân có thể mẫn cảm với các thành phần thuốc. Vì vậy trước khi sử dụng cần cân nhắc cẩn thận và theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Một số thuốc dạng viên ngậm, xịt hoặc siro
Ngoài thuốc uống, sử dụng các loại thuốc dạng viên ngậm, dạng xịt hoặc siro cũng có tác dụng rất hiệu quả.
Viên ngậm: Nên chọn các loại viên ngậm chiết xuất từ bạc hà có tác dụng làm tê và mát như bạc hà để giúp kích thích, bổ sung độ ẩm cho vùng họng tránh bị khô. Một số loại viên ngậm phổ biến hiện nay là viên ngậm ho Bảo Thanh, viên ngậm Prospan…
Thuốc xịt: Sử dụng các loại thuốc có chứa phenol giúp kháng khuẩn và khử trùng cho vùng cổ họng. Đơn cử như thuốc Chloraseptic dạng xịt, loại thuốc này có thể giúp bệnh nhân giảm các triệu chứng tạm thời nhưng không điều trị bệnh một cách dứt điểm.
Dạng siro:
Thuốc điều trị dạng siro có tác dụng làm giảm bớt các triệu chứng đau rát cổ họng, mang lại cảm giác thoải mái hơn cho người bệnh. Tùy vào mức độ bệnh và cơ địa từng bệnh nhân mà lựa chọn các loại thuốc cho phù hợp. Có thể kể đến một số thuốc tiêu biểu được nhiều người sử dụng như: siro prospan, siro bổ phế nam hà,…
Cách chữa đau rát họng tại nhà
Theo kinh nghiệm dân gian, đau họng có thể điều trị ngay tại nhà bằng các thảo dược tự nhiên, phổ biến có thể được kể đến như:
Nước muối trị rát họng
Bạn nên súc họng nước muối loãng ấm để làm giảm triệu chứng đau rát. Lý do là vì nước muối ấm có tính diệt khuẩn tương đối tốt và hỗ trợ làm giãn thành mạch họng giúp làm dịu cơn đau.
Bạn nên chú ý súc sạch khoang miệng trong 30s trước khi tiến hành súc họng để hiệu quả điều trị được cao hơn.
Ngậm tỏi giảm đau rát họng
Không chỉ vậy, phương pháp xử lý rát họng không thể bỏ qua chính là việc ngậm tỏi tươi, gia vị luôn có sẵn trong gian bếp nhà bạn.
Tỏi chứa hàm lượng lớn acillin, một kháng sinh tự nhiên rất mạnh có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn vi rút cực kỳ hiệu quả. Ngậm hoặc nhai sống ngay một tép tỏi tươi sau khi có triệu chứng bị rát cổ họng có thể giúp bạn đẩy lùi tình trạng này chỉ sau một đêm.
Uống trà gừng mật ong
Cách trị đau họng này được sử dụng khá phổ biến và có hiệu quả cao. Bởi các thành phần trong gừng, mật ong đều có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn cực tốt. Uống trà gừng mật ong có thể giúp vùng họng được sát khuẩn, làm dịu, vì thế triệu chứng rát họng được thuyên giảm.
Cách thực hiện:
- Gừng tươi rửa sạch, gọt vỏ rồi thái lát mỏng
- Cho vào ấm đun sôi với nước, chắt lấy nước cốt rồi cho ra ly
- Thêm một ít mật ong khuấy đều với nước gừng
Uống trà gừng vào mỗi buổi sáng là tốt nhất, áp dụng thường xuyên để bệnh giảm hẳn.
Uống trà bạc hà chữa rát họng
Theo đông y, bạc hà có vị cay, tính mát dùng để chữa đau họng và các bệnh về họng. Các thành phần chứa trong bạc hà có tác dụng tiêu viêm, sát khuẩn cực kỳ tốt. Sử dụng trà bạc hà giúp làm dịu cổ họng và thuyên giảm các triệu chứng đau rát họng.
Cách thực hiện như sau:
- Chuẩn bị 1-2 túi trà xanh, 3 g lá bạc hà tươi hoặc khô
- Đun nóng với nước rồi dùng như nước hàng ngày
Duy trì phương pháp này thường xuyên có thể cải thiện được các chứng đau rát họng.
Đau rát họng nên ăn gì
Khi bị đau rát họng bạn luôn có cảm giác vướng và khó nuốt. Chế độ ăn uống cũng rất quan trọng giúp tình trạng này tiến triển nhanh hay chậm. Bạn nên ăn những đồ ăn dạng lỏng, mềm, có tính mát, chứa nhiều vitamin tốt cho họng như: Thực phẩm giàu vitamin c, giàu kẽm, Mật ong, Giấm táo…Đây là những thực phẩm hỗ trợ rất tốt cho cho quá trình điều trị viêm họng
Ngoài ra ban không nên ăn những thực phẩm dạng thô chưa qua sơ chế, đồ cay, nóng, quá lạnh, những đồ uống chứa chất kích thích…
Trên đây là một vài cách xử lý khá hiệu quả khi có triệu chứng đau cổ họng đột ngột. Tuy nhiên phương pháp điều trị bằng thảo dược thiên nhiên chỉ có hiệu quả trong giai đoạn đầu của bệnh, và không điều trị bệnh một cách triệt để.
Trong trường hợp đau rát họng kéo dài đến 2-3 ngày không khỏi thì lời khuyên đưa ra là bạn nên đi khám ngay bác sĩ để được điều trị kịp thời.
Trên đây là những chia sẻ của Trung tâm Đông y Chân Nguyên về cách chữa các chứng đau rát họng. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về các nguyên nhân cũng như cách xử lý ngay tức khắc khi gặp phải tình trạng rát cổ họng đột ngột. Chúc các bạn luôn mạnh khỏe.