Chàm tiếp xúc là một trong những căn bệnh da liễu thường gặp phổ biến trong cuộc sống hiện nay. Bệnh thường có các biểu hiện điển hình như tình trạng da khô nứt nẻ, bong tróc, nóng rát khiến cho người bệnh luôn cảm thấy khó chịu, đau đớn dữ dội gây ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày. Để hiểu rõ hơn về loại chàm này thì bạn đừng bỏ qua những thông tin trong bài viết dưới đây.
Chàm tiếp xúc là gì?
Chàm tiếp xúc có thể hiểu là một bệnh dị ứng gây ngứa ngáy khi người bệnh tiếp xúc với một chất nào đó gây dị ứng với cơ thể. Đây chính là tình trạng da bị sưng tấy đỏ, ngứa rát khi tiếp xúc với cá chất gây kích ứng hay dị ứng. Mức độ nghiêm trong của bệnh sẽ phụ thuộc vào chất tiếp xúc, thời gian cũng như cơ địa của mỗi người.
Triệu chứng chàm tiếp xúc
Chàm tiếp xúc có 2 dạng cơ bản đó là chàm tiếp xúc kích ứng và chàm tiếp xúc dị ứng. Mỗi loại sẽ có những đặc điểm triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh khác nhau.
Chàm tiếp xúc dị ứng
Đây là tình trạng da bị viêm nhiễm do sự tham gia của các yếu tố miễn dịch trong máu khi cơ thể tiếp xúc với các chất dị ứng.
Nếu như người bệnh mắc loại chàm này sẽ có một số biểu hiện cụ thể như sau :
- Da khô, đỏ rộp và ngứa ngáy.
- Trên bề mặt da xuất hiện những mụn nước có nhiều kích thước khác nhau. Từ kích thước nhỏ sau một thời gian phát triển và đạt kích thước phù hợp mụn sẽ bị vỡ do tự nhiên hoặc cũng có thể do tác động từ môi trường bên ngoài. Sau khi vỡ, những chất rỉ này bắt đầu đóng vảy và lan sang vùng da lành gây nên tình trạng viêm nhiễm trên diện rộng.
- Da bắt đầu khô và trở nên rạn nứt.
Nếu như tiếp xúc với nhiều dị nguyên thì da sẽ càng đỏ càng dày và có vảy, chuyển sang màu thâm và bầm theo thời gian phát triển của bệnh.
Chàm tiếp xúc kích ứng
Đây là hệ quả của quá trình người bệnh tiếp xúc với các chất gây kích ứng da. Khác với loại chàm tiếp xúc dị ứng, chàm kích ứng lại không có sự liên quan nào đến phản ứng miễn dịch.
Thay vào đó chính là chất kích ứng khiến cho bề mặt da bị viêm và tổn thương nhanh cho đến khi can thiệp bằng thuốc uống hoặc thuốc bôi. Nếu người bệnh mắc phải loại chàm này sẽ có một số biểu hiện cụ thể như sau :
- Vùng da bị kích ứng nhẹ, da bắt đầu có hiện tượng khô, nứt nẻ kèm theo đó là cảm giác ngứa. Lâu ngày da sẽ trở nên khô cứng, xuất hiện các mụn nước, vỡ tạo ra thành lớp vảy cứng.
- Đối với vùng da bị kích ứng mạnh thì sau khi da có tiếp xúc sẽ có cảm giác châm chích, bỏng rát xuất hiện các mẩn đỏ, sưng, phồng rộp lên.
Bệnh sẽ trở nên nặng hơn khi thời tiết chuyển từ nóng sang lạnh. Nếu như không có biện pháp can thiệp sẽ gây tổn thương trên tay kèm theo đó là hiện tượng ngứa ngáy khiến cho nhiều người luôn muốn gãi gây lở loét và tăng nguy cơ bị nhiễm trùng.
Khi bị chàm tiếp xúc kích ứng thì tình trạng bệnh sẽ nghiêm trọng hơn ngay cả khi chỉ tiếp xúc với những chất nhẹ như nước.
Nguyên nhân gây chàm tiếp xúc
Hiểu và nắm rõ nguyên nhân gây bệnh để có cách chữa trị cũng như phòng ngừa hiệu quả. Dưới đây là một trong những nguyên nhân gây bệnh có tỷ lệ phổ biến nhất:
- Các sản phẩm hóa chất và dung môi công nghiệp như ethanol, tetrachlorethylene, toluene, nhựa thông là một trong những nguyên nhân đầu tiên gây nên bệnh chàm này.
- Cồn hoặc các sản phẩm có chứa chất cồn thì đều có thể mắc phải bệnh chàm dị ứng.
- Các sản phẩm cá nhân như chất khử mùi, mỹ phẩm, xà phòng, thuốc nhuộm, sơn móng tay…
- Kim loại: Những loại chất này thường có trong các đồ vật trang sức và ngay cả trong các thực phẩm như cà chua, đậu nạnh, các loại hạt đều chứa các chất gây nên các dị ứng.
- Các chất formaldehyde, chất tẩy trắng, thuốc trừ sâu cũng dễ gây ra viêm da tiếp xúc.
Ngoài ra, còn một số yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh như:
- Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có ai từng bị viêm da dị ứng, viêm da tiếp xúc thì các thế hệ sau đều có nguy cơ mắc phải căn bệnh này cao hơn bình thường.
- Tuổi tác: Những người trẻ tuổi đặc biệt là trẻ em thường mắc phải loại chàm này cao hơn người lớn. Bởi trẻ nhỏ hệ thống miễn dịch chưa hoàn thiện nên chưa có sức đề kháng để chống lại bệnh tật cũng như các tác nhân tác động từ bên ngoài vào.
- Môi trường, khí hậu: Nếu như môi trường quá nóng hoặc quá lạnh, ẩm ướt hoặc khô cũng là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ cho bệnh chàm này phát triển cao hơn.
Bệnh chàm tiếp xúc có lây không?
Bệnh chàm tiếp xúc không lây lan từ người này qua người khác thông qua tiếp xúc hay nói chuyện, nắm tay. Tuy nhiên, chàm có thể lây từ vùng da này đến vùng da khác. Không chỉ vậy, việc điều trị bệnh dứt điểm rất khó khăn, trong khi đó bệnh dễ tái phát. Do đó, việc nắm rõ bệnh và trang bị cho mình những triệu trứng để từ đó có biện pháp điều trị cũng như cần phòng tránh bệnh vô cùng quan trọng.
Chàm tiếp xúc có nguy hiểm không?
Bệnh viêm da tiếp xúc là một trong những căn bệnh da liễu khá phổ biến mà bất cứ ai có cơ địa dễ nhạy cảm đều có thể mắc phải. Những người mắc bệnh viêm da tiếp xúc này nếu như không điều trị sẽ khiến cho bệnh chuyển biến nặng hơn.
Bệnh cũng rất dễ tái phát khi gặp điều kiện thuận lợi. Do vậy, người bệnh khi nhận thấy mình có những dấu hiệu của bệnh nên có biện pháp thăm khám và điều trị kịp thời tránh gặp phải những hậu quả đáng tiếc.
Bị chàm tiếp xúc nên làm gì?
Theo các bác sĩ chuyên khoa cho biết, ngoài việc sử dụng thuốc thì người bệnh cũng nên áp dụng kết hợp với một số biện pháp dưới đây:
- Tránh xa các yếu tố gây dị ứng, một số chất hóa học, xà phòng, xi măng, một số chất có tính kiềm hay axit… sử dụng các loại xà bông dịu nhẹ, an toàn đảm bảo không gây dị ứng.
- Vệ sinh sạch sẽ cho da hàng ngày, ngày nên tắm 1 lần để cho da được thoáng mát, không bít tắc và tránh tình trạng nhiễm khuẩn. Sử dụng kem dưỡng ẩm cho làn da của mình để tránh bị khô da.
- Không nên lạm dụng các loại thuốc bôi có chứa corticoid nếu như chưa có sự chỉ định của bác sĩ.
- Bổ sung cho cơ thể các loại vitamin cần thiết để giúp phục hồi làn da, mau chóng làm lành vết thương. Không nên sử dụng các loại đồ uống có chất kích thích như thuốc lá, rượu, bia, café. Cẩn trọng khi ăn các loại thực phẩm dễ gây dị ứng, giàu chất đạm như tôm, cua, cá, nghêu, sò, ốc…
- Nên giữ cho không gian sống luôn sạch sẽ và khô thoáng. Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể bằng cách tập luyện thể dục thể thao, cân bằng giữa công việc học tập để cơ thể luôn khỏe mạnh.
- Tránh mặc quần áo chật chội, bó sát đặc biệt, hạn chế dùng tay gãy hay chà sát khiến cho da bị tổn thương.
Điều trị chàm tiếp xúc
Một khi bệnh chàm tiếp xúc đã xuất hiện và phát triển thì việc tiếp xúc với các hóa chất, chất tẩy rửa đều khiến cho bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, người bệnh nên đi thăm khám để các bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất.
Thuốc trị chàm tiếp xúc
Sử dụng thuốc tây trong điều trị chàm tiếp xúc rất hiệu quả. Tùy theo từng trường hợp mà bác sĩ có thể kê những đơn thuốc khác nhau. Những loại thuốc điều trị bệnh thường được sử dụng như:
- Thuốc mỡ hoặc các loại kem bôi bên ngoài da. Những loại thuốc này sẽ có tác dụng làm giảm phản ứng dị ứng, qua đó giảm tình trạng sưng trên vùng da xảy ra phản ứng. Nếu như da xuất hiện các mụn nước bác sĩ sẽ chỉ định cho sử dụng Eosin 2%, milla…
- Nếu trong trường hợp mụn nước bắt đầu chảy nước và khô, trên da còn đỏ và xuất hiện tình trạng bong vảy thì người bệnh chỉ nên bôi kem chứa corticosteroid.
- Bác sĩ cũng có thể kê thêm các loại thuốc kháng histamine để giảm bớt tình trạng ngứa, gãi, qua đó ngăn chặn nguy cơ gây viêm nhiễm.
- Để mang lại hiệu quả cao trong quá trình điều trị bác sĩ cũng có thể kết hợp liệu pháp quang ánh sáng, kết hợp với thuốc psoralen.
- Nếu như bệnh đã chuyển sang giai đoạn mãn tính thì người bệnh sẽ được bác sĩ chỉ định các loại thuốc uống và thuốc bôi như sau:
Thuốc bôi: Thuốc mỡ và thuốc có chứa salisic được khá nhiều người sử dụng vì chúng mang lại hiệu quả cao, làm giảm ngay các triệu chứng khó chịu do bệnh gây nên.
Thuốc uống: Phần lớn các loại thuốc uống đều là thuốc kháng sinh với các công dụng như trị những vấn đề viêm da. Một số loại thuốc được sử dụng nhiều nhất hiện nay như Penicilin, Amoxcilin đều có thể sử dụng trong trường hợp viêm da tiếp xúc.
Cách chữa chàm tiếp xúc tại nhà
Ngoài biện pháp sử dụng thuốc tân dược thì người bệnh có thể điều trị bệnh chàm tiếp xúc tại nhà với một số bài thuốc dân gian thực hiện đơn giản nhưng cũng làm giảm nhanh các triệu chứng của bệnh như:
- Chữa chàm tiếp xúc bằng lá khế
Lá khế là một trong những cái tên quen thuộc trong các bài thuốc dân gian từ lâu và trở thành thảo dược với công dụng chữa nhiều bệnh ngoài da. Bài thuốc trị bệnh chàm được thực hiện rất đơn giản như sau:
- Cần chuẩn bị 2 nắm lá khế, rửa sạch sau đó đun trong nước sôi trong khoảng 20 phút.
- Bỏ nước ra cho nguội sau đó dùng để ngâm hoặc tắm mỗi ngày. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể dùng lá khế để chà sát lên vùng da bị chàm để mang lại hiệu quả cao hơn.
Ngoài cách đun lá khế thì bạn cũng có thể sao lá khê trên chảo nóng, cho đến khi lá co lại chuyển sang màu sẫm ngả nâu thì để nguội. Mỗi ngày vò lá khế rồi chà sát nhẹ lên da bạn sẽ thấy giảm ngứa ngay lập tức.
- Chữa bệnh chàm tiếp xúc bằng lá trà xanh
Theo y học cổ truyền và y học hiện đại công nhân lá trà xanh có khả năng giảm viêm, kháng khuẩn rất hiệu quả. Không chỉ vậy, loại lá này có sẵn trong vườn, rẻ tiền và đặc biệt rất lành tính nên có thể làm dịu ngay các cơn ngứa, giảm đau rát hiệu quả.
Với bài thuốc này bạn có thể thực hiện như sau:
- Rửa sạch một nắm lá trà xanh còn tươi sau đó bỏ vào nồi nước đổ sạch nước đến phân nửa nồi và đun lên trong khoảng 30 phút.
- Đun cho đến khi nào các tinh chất trong lá trà tan ra trong nước như vậy mới có thể mang lại hiệu quả cao.
- Sau đó bạn cho thêm một thìa muối tinh vào nước khuấy đều lên.
- Rót nước ra bát dùng bông gòn để thấm nước và thoa lên vùng da bị viêm.
Thực hiện 2 lần như vậy các triệu chứng sẽ thuyên giảm nhanh chóng.
- Dùng lá mơ chữa bệnh chàm tiếp xúc
Trong thành phần của lá mơ có chứa nhiều chất có tác dụng sát khuẩn, chống viêm bên ngoài da.
Sử dụng lá mơ để điều trị bệnh chàm tiếp xúc là bài thuốc dân gian được nhiều người lưu truyền và áp dụng từ trước cho đến nay.
Cách thực hiện như sau:
- Dùng một ít cành hoặc lá mơ giã nát, thậm chí có thể cắt sao cho thật nhuyễn. Sau đó dùng phần lá mơ này để đắp vào vùng da bị viêm để làm sạch da.
- Mỗi ngày bạn nên thực hiện phương pháp này vài lần để mang lại hiệu quả cao nhất.
Bị chàm tiếp xúc kiêng gì?
Đối với những người bị chàm tiếp xúc thì việc kiêng khem có vai trò rất quan trọng mà người bệnh cần phải hết sức lưu ý, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ. Các loại thực phẩm dễ gây kích ứng gây ngứa khiến cho người bệnh gãi thường xuyên. Điều này hoàn toàn không tốt cho làn da của bạn vì dễ gây nhiễm trùng và chuyển sang giai đoạn bội nhiễm.
Theo các chuyên gia thì người bệnh nên kiêng một số vấn đề sau:
- Thực phẩm dễ gây dị ứng
Các loại hải sản như tôm, cua, cá…có chứa rất nhiều chất đạm, cung cấp các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể nhưng chúng dễ gây dị ứng vì vậy người bệnh cần phải tránh xa.
Thức ăn đóng hộp sử dụng nhiều chất bảo quản, chất phụ gia cũng là một trong những thực phẩm mà người bệnh nên tránh.
Các loại thức ăn với nhiều gia vị cay nóng dễ gây kích ứng làn da.
- Rượu bia
Thành phần của rượu bia có chứa ethanol dễ gây nên tình trạng mẩn ngứa khó chịu do gan phải tăng cường giải độc. Như vậy sẽ khiến cho vùng da của bạn dễ bị ngứa ngáy khó chịu nhiều hơn.
Mặt khác, nếu như bạn sử dụng các đồ uống có chất kích thích trong quá trình điều trị bệnh cũng sẽ làm ảnh hưởng xấu đến hệ thống miễn dịch.
- Hạn chế tiếp xúc với các loại hóa chất
Người bệnh cần phải hạn chế không nên tiếp xúc nhiều với các loại hóa chất sau:
- Chất tẩy rửa như xà phòng, nước rửa bát.
- Các loại hóa mỹ phẩm.
- Các chất trong xây dựng như xi măng, nhựa đường.
- Hóa chất trong công nghiệp như xăng dầu, sơn, dung môi…
- Các loại quần áo và vật dụng
Khi bị viêm da tiếp xúc người bệnh cũng không nên mặc các loại quần áo, vật dụng dễ gây ngứa. Nên hạn chế dùng các loại quần áo có sợi len tổng hợp dày như vậy sẽ khiến cho da dễ bị ngứa.
Một số loại vật dụng có bề mặt kim loại như Niken, Crom, … người bệnh cũng nên tránh xa. Bởi chúng có thể khiến tăng tình trạng kích ứng da.
Bị chàm tiếp xúc nên ăn gì?
Những người mắc bệnh chàm tiếp xúc cần phải điều chỉnh lại chế độ ăn uống cẩn trọng hơn, sử dụng các thực phẩm tốt cho quá trình điều trị.
Dưới đây là một số thực phẩm mà người bệnh nên bổ sung khi bị chàm tiếp xúc:
Rau củ quả: Rau củ quả sẽ cung cấp cho người bệnh một lượng vitamin và chất giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng và chất chống oxy hóa. Chế độ dinh dưỡng khi bị viêm da tiếp xúc nên có rau củ như vậy mới có thể loại bỏ hết các độc tố ra khỏi cơ thể.
Tuy nhiên, không phải bất cứ loại rau nào cũng tốt cho người bệnh. Vì vậy, bạn cần phải biết cách chọn lọc, nên ăn các loại rau như bông cải xanh, rau má, rau cải, rau bina…
Cá tươi: Các loại cá, đặc biệt là cá nước lạnh sẽ là một trong những vị cứu tinh và là nguồn thực phẩm giàu omega 3 cao nhất so với các thực phẩm khác để hỗ trợ giúp điều trị nhanh quá trình trị bệnh chàm tiếp xúc. Omega 3 giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh viêm da dị ứng, góp phần điều trị bệnh nhanh khỏi. Người bệnh nên bổ sung các loại cá tươi trong bữa ăn hàng ngày của mình.
Thịt lợn nạc: Những người bị chàm tiếp xúc cũng nên lựa chọn thịt lớn nạc trong danh sách các món ăn hàng ngày của mình. Bạn không nên sử dụng các loại thịt mỡ bởi chúng sẽ khiến cho hệ tiêu hóa bị đe dọa trầm trọng và không hề tốt cho da.
Bổ sung đủ nước cho cơ thể: Nước còn giúp giảm tình trạng kích ứng da, giúp giảm khô da và nứt nẻ da. Do vậy việc uống nước đẻ giảm ngứa ngáy, da mẩn đỏ phát ban là việc làm vô cùng quan trọng. Mỗi ngày, bạn nên uống ít nhất là 2 – 2.5l nước để có một làn da và sức khỏe tốt nhất để đương đầu với bệnh.
Hy vọng, với những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh chàm tiếp xúc để từ đó có thể bảo vệ tốt nhất cho cơ thể của mình. Nếu bạn còn băn khoăn hãy liên hệ ngay với chúng tôi.
Xem thêm:
- Bệnh hắc lào là gì và hưỡng dẫn cách điều trị hiệu quả tại nhà
- Bệnh ghẻ nước là gì? Nguyê nhân và cách điều trị tại nhà