Tổ đỉa và ghẻ nước là hai bệnh lý ngoài da vô cùng phổ biến. Do đều có biểu hiện lâm sàng là các mụn nước mọc li ti kèm theo biểu hiện ngứa ngáy dữ dội nên các bệnh nhân dễ bị nhầm lẫn hai căn bệnh này với nhau. Điều này khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn và phức tạp hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho các triệu chứng có cơ hội phát triển.
Bài viết dưới đây sẽ giúp quý vị phân biệt một cách rõ ràng bệnh tổ đỉa và ghẻ nước để có phương án phòng ngừa cũng như điều trị một cách hiệu quả nhất.
Tổ đỉa và ghẻ nước là bệnh gì?
Tổ đỉa hay còn có tên gọi khác là chàm tổ đỉa, đây là một loại viêm da mãn tính. Biểu hiện của bệnh đó là sự hình thành và phát triển của những nốt mụn nước sâu, khu trú ở bàn tay và bàn chân. Bệnh gây ra cảm giác ngứa ngáy, khó chịu và vô cùng bứt rứt với người mắc phải.
Bệnh tổ đỉa dễ tái phát, tiến triển dai dẳng và đeo bám trong thời gian dài khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày. Không những vậy, nếu không điều trị kịp thời bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và dễ dẫn đến tình trạng bội nhiễm.
Trong khi đó, ghẻ nước là bệnh xảy ra khi chúng ta tiếp xúc với ký sinh trùng Sarcoptes scabiei hominis. Đặc trưng của bệnh đó là hình thành những nốt mụn nước trên da kèm theo dấu hiệu ngứa ngáy khó chịu. Bệnh có thể xảy ra ở vùng kín, các kẽ ngón tay, ngón chân và nhiều vị trí khác trên cơ thể.
Thông thường người mắc bệnh ghẻ nước sẽ phải chịu cảm giác ngứa ngáy khó chịu hơn vào ban đêm. Nguyên nhân do ghẻ cái sẽ di chuyển ra khỏi các hang trên da và đi tìm ghẻ đực để thực hiện giao phối. Khi đó các dây thần kinh dưới da sẽ bị kích thích cùng với đó lượng độc tố tiết ra từ ghẻ cái sẽ dẫn đến tình trạng ngứa ngáy.
Nguyên nhân gây bệnh tổ đỉa và ghẻ nước
Nguyên nhân gây bệnh tổ đỉa
Hiện nay giới y học vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây nên bệnh tổ đỉa. Một số nhà nghiên cứu khoa học tin rằng căn bệnh này có liên quan đến sự rối loạn của chức năng thần kinh và nội tạng. Đồng thời tổ đỉa cũng có yếu tố di truyền.
Ngoài nguyên nhân chính trên, bệnh tổ đỉa thường bùng phát mạnh mẽ nếu có sự tác động của những yếu tố sau:
- Nhiễm khuẩn, virus thường là vi khuẩn đường ruột và vi khuẩn liên cầu
- Dị ứng với các thành phần của thuốc
- Do tiếp xúc với môi trường độc hại và hóa chất
- Suy giảm thể chất và thần kinh bị căng thẳng
- Người có mắc các bệnh lý về gan, thận, bệnh dị ứng hay những bệnh khác có liên quan đến hệ thống miễn dịch
Nguyên nhân gây bệnh ghẻ nước
Bệnh ghẻ nước được hình thành do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei hominis xuất hiện và cư trú trên da. Khi loại ký sinh trùng này bám trên da người, chúng sẽ nhanh chóng đào hang và đẻ trứng. Chúng di chuyển trên bề mặt da và thải ra những chất độc hại khiến vùng da này bị tổn thương. Sau một thời gian vùng da sẽ xuất hiện triệu chứng nổi mụn nước kèm theo cảm giác ngứa ngáy nghiêm trọng.
Không giống như tổ đỉa, nguyên nhân gây bệnh ghẻ nước thường do người mắc giữ gìn vệ sinh cá nhân kém, sinh sống và làm việc trong môi trường ẩm thấp và ô nhiễm. Thời tiết lạnh và mưa bão kéo dài cũng sẽ tạo điều kiện cho ký sinh trùng nhanh chóng gây bệnh và phát triển mạnh mẽ.
Dấu hiệu phân biệt tổ đỉa và ghẻ nước
Do có một số biểu hiện lâm sàng giống nhau nên nhiều người nhầm lẫn ghẻ tổ đỉa với nhau. Dưới đây là những đặc biệt giúp quý vị dễ dàng phân biệt hai căn bệnh này:
Dấu hiệu của bệnh tổ đỉa
- Các mụn nước có kích thước nhỏ, mọc sâu ở dưới da và được bao phủ bởi một lớp da dày cứng, rất khó vỡ. Chúng thường mọc khu trú hoặc mọc rải rác vùng tay và chân.
- Mụn nước do tổ đỉa gây ra không tự vỡ và sẽ tự tiêu sau một thời gian. Tại vị trí từng xuất hiện tổ đỉa sẽ có lớp sừng màu vàng. Sau một thời gian đóng vảy, bong tróc sẽ để lại nền da màu hồng và bóng nhẵn.
- Bệnh gây nên tình trạng ngứa ngáy dữ dội nên dễ phát sinh bội nhiễm nếu người bệnh thường xuyên cào gãi hay chà xát mạnh.
- Triệu chứng của tổ đỉa thường chỉ xảy ra ở phạm vi bàn tay và tổ đỉa ở chân hiếm khi vượt quá cổ tay, cổ chân.
- Bệnh thường xuất hiện theo từng đợt, nghiêm trọng hơn vào mùa xuân và giảm dần khi đông đến.
Triệu chứng của bệnh ghẻ nước
Một triệu chứng dễ gặp của ghẻ nước:
- Mụn nước của bệnh ghẻ nước thường có hình tròn kèm theo các rãnh ghẻ có chiều dài từ 2-4mm. Những nốt mụn này thường mọc nông trên bề mặt da chứa nước trắng.
- Các mụn nước này dễ vỡ khi gãi hay va chạm nhẹ.
- Mụn nước có khuynh hướng xuất hiện ngày càng nhiều và lan rộng ra những vùng da lân cận của cơ thể. Nếu xuất hiện ở bộ phận sinh dục thì mụn nước sẽ có màu đỏ nhạt, kích thước to bằng hạt đậu nhưng vô cùng ngứa.
- Cơn ngứa ghẻ nước dữ dội hơn nhiều so với tổ đỉa. Đặc biệt vào ban đêm khi ghẻ cái đẻ hoặc giao phối với ghẻ đực.
- Mụn nước thường xuất hiện ở những kẽ ngón tay, ngón chân, thắt lưng và cơ quan sinh dục. Trẻ dưới 2 tuổi có thể xuất hiện ghẻ ngứa ở toàn thân.
Mức độ nguy hiểm của tổ đỉa và ghẻ nước
Mức độ nguy hiểm của tổ đỉa
Tuy bệnh tổ đỉa không gây nguy hiểm đến tính mạng, không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người mắc phải. Tổ đỉa thường tái phát nhiều lần và đeo bám người bệnh trong thời gian dài.
Đối với những trường hợp người bệnh chăm sóc da không đúng cách thì có thể dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, biến dạng móng, mất thẩm mỹ,…
Mức độ nguy hiểm của ghẻ nước
Bệnh ghẻ nước nếu không được điều trị sớm sẽ dẫn đến tình trạng nhiễm trùng da. Lâu ngày sẽ dẫn tới lở loét da vô cùng nguy hiểm. Với những trường hợp tái phát nhiều lần, bệnh ghẻ nước có thể gây chàm hóa da đồng thời tăng nguy cơ viêm cầu thận cấp sau nhiễm trùng.
Khác với tổ đỉa, ghẻ nước là bệnh truyền nhiễm có thể lây từ người này sang người khác. Thậm chí nếu không được ngăn chặn và kiểm soát tốt thì bệnh có thể trở thành dịch vô cùng nguy hiểm.
Biện pháp phòng ngừa tổ đỉa và ghẻ nước
Để giúp kiểm soát và phòng ngừa bệnh tổ đỉa và ghẻ nước xuất hiện, quý vị có thể áp dụng một số biện pháp sau đây:
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ.
- Thường xuyên làm vệ sinh môi trường sống và làm việc. Đặc biệt là các vật dụng trong nhà như giường, chiếu, chăn, ga,..
- Tránh tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, ẩm thấp, các chất tẩy rửa mạnh,…
- Duy trì thói quen sinh hoạt phù hợp, tăng cường vận động để nâng cao sức đề kháng.
- Uống nhiều nước, xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp, bổ sung thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất để nâng cao hệ miễn dịch. Từ đó bảo vệ cơ thể và phòng ngừa các bệnh lây nhiễm phát sinh.
- Khi phát hiện có các dấu hiệu mắc ghẻ nước hay tổ đỉa cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Đặc biệt với những người mắc ghẻ nước, gia đình cần tránh tiếp xúc và không dùng chung đồ dùng của người bệnh.
Hy vọng những thông tin trong bài viết sẽ giúp quý vị phân biệt được tổ đỉa và ghẻ nước. Từ đó quý vị cần có các biện pháp phòng ngừa và điều trị một cách hiệu quả. Mặc dù có nhiều điểm khác nhau nhưng ghẻ tổ đỉa thường rất dễ tái phát và gây nhiều biến chứng. Chính vì vậy người bệnh nên sắp xếp tới gặp bác sĩ chuyên môn để được thăm khám cụ thể. Chúc quý vị và các bạn luôn vui khỏe!
Xem thêm: Bệnh ghẻ nước là gì? Nguyên nhân và thuốc điều trị tại nhà