Viêm amidan quá phát là một chứng bệnh đường hô hấp dễ bắt gặp. Vậy viêm amidan quá phát là gì? nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị chúng ra sao?. Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết ngay sau đây.
Viêm amidan quá phát là gì
Viêm amidan quá phát là tình trạng amidan bị viêm nhiễm kéo dài và tái phát nhiều lần khiến amidan sưng phồng quá nhiều so với cấu trúc cơ bản.
Bệnh được phân loại thành nhiều dạng khác nhau tuỳ vào từng gian đoạn và sự phát triển của viêm. Theo các chuyên gia y tế Amidan quá phát được phân chia thành 4 cấp độ, đó là:

- Amidan quá phát A1: Loại viêm này thường có amidan to tròn và cuống gọn. Viên amidan lúc này có chiều ngang nhỏ hơn ¼ so với khoảng cách của chân trụ trước amidan.
- Amidan quá phát A2: Là dạng có amidan to tròn như loại 1. Còn chiều ngang nhỏ hơn 1/3 khoảng cách của chân trụ trước amidan.
- Amidan quá phát A3: Có chiều ngang amidan nhỏ hơn hoặc bằng ½ khoảng cách của chân trụ trước.
- Amidan quá phát thể xơ chìm: Loại này tỉ lệ thường gặp ở người lớn nhiều hơn. Vết viêm gồ ghề lên bề mặt và có chằng chịt các xơ trắng. Lúc này hai viên amidan và các trụ trước có màu đỏ sẫm, trụ sau thì dày lên.
Nguyên nhân viêm amidan quá phát
Có rất nhiều nguyên nhân amidan quá phát. Những yếu tố nguy cơ gây bệnh có thể bắt nguồn từ những yếu tố đời thường nhất như:
- Khí hậu, thời tiết thay đổi bất thường khiến cơ thể bị bị lạnh đột ngột hoặc độ ẩm cao quá mức cho phép khiến cơ thể chưa kịp thích ứng.
- Vấn đề ô nhiễm môi trường, bụi bẩn, hoá chất và những khí độc hại, điều kiện sinh hoạt kém vệ sinh
- Sức đề kháng của cơ thể yếu, cơ địa dễ dị ứng, dễ bị ảnh hưởng bởi những tác động từ bên ngoài.
- Do viêm nhiễm từ đường hô hấp khác lây sang như sâu răng, viêm lợi, viêm xoang, viêm mũi.
- Bệnh nhân viêm amidan cấp tính không có biện pháp xử lý kịp thời hoặc điều trị không triệt để khiến amidan ngày càng phình to ra.

Đặc điểm cấu trúc giải phẫu của amidan cũng là một tác nhân dẫn đến hiện tượng amidan quá phát. Nếu cấu tạo amidan có rất nhiều khe kẽ sẽ tạo điều kiện cho việc phát triển các loại vi khuẩn đồng thời là nơi trú ẩn an toàn của chúng.
Triệu chứng viêm amidan quá phát
Do sự thay đổi kích thước bất thường của amidan, khi không may mắc bệnh, viêm amidan quá phát có thể xuất hiện các triệu chứng cơ bản sau:
Triệu chứng tại chỗ

Chứng viêm luôn khiến bệnh nhân có cảm giác đau, ngứa họng hay vướng cổ khi nuốt.
Trong họng thường xuyên tiết chất nhờn kèm theo mùi hôi khó chịu khiến người bệnh luôn có cảm giác muốn khạc nhổ. Giọng nói của người bệnh trở nên khàn hơn kèm theo ho do amidan sưng phồng và tấy đỏ.
Triệu chứng toàn thân
Viêm amidan quá phát gây ảnh hưởng tới toàn cơ thể: Do khó ăn nên bệnh nhân sụt giảm cân nhanh chóng, ảnh hưởng lớn tới thính giác và vị giác, cản trở giao tiếp…
Ở một số trường hợp bệnh còn kèm theo triệu chứng viêm amidan như sốt toàn thân khiến người bệnh luôn mệt mỏi, khó tập trung công việc, làm suy giảm chất lượng cuộc sống.

Ngoài ra, do amidan quá phát gây bít tắc đường hô hấp trên khiến người bệnh có thể xuất hiện những cơn ngưng thở trong khi ngủ. Đối với trẻ nhỏ, bệnh gây ảnh hưởng rất lớn đến quá trình hình thành ngôn ngữ cũng như sự phát triển của trẻ.
Những triệu chứng bệnh viêm amidan quá phát có thể kéo dài liên tục hay ngắt quãng thành đợt. Nếu bệnh tái phát thường xuyên (khoảng 5-6 lần/ năm) hay kéo dài không dứt khi đó bệnh đã trở thành mãn tính rất khó chữa.
Điều trị viêm amidan quá phát
Với những triệu chứng như trên nếu bệnh amidan quá phát không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe cũng như tinh thần người bệnh.
Chính vì vậy, việc điều trị bệnh là rất cần thiết, điều trị đúng phương pháp sẽ mang lại hiệu quả cao. Có rất nhiều cách thức giúp chữa trị bệnh amidan quá phát. Phổ biến nhất là phương pháp điều trị Tây y và Đông y:
Tây y chữa bệnh viêm amidan quá phát
Khi mắc bệnh viêm amidan quá phát, bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng phối hợp các loại thuốc như:
Thuốc kháng sinh: Cụ thể là kháng sinh toàn thân như clamoxyl, augmentine, cephalexine, zinnat,…
Trong trường hợp viêm amidan do liên cầu tan huyết phải tiến hành điều trị bằng thuốc kháng sinh chống liên cầu pennicilin G và kéo dài quá trình điều trị trong ít nhất 2 tuần.

Thuốc giảm đau: Trong trường hợp hiện tượng đau do viêm quá phát sảy ra liên tục, người bệnh có thể dùng thêm thuốc giảm đau. Paracetamol là thuốc thường được sử dụng do tính an toàn cao nếu sử dụng đúng liều lượng và quy cách.
Thuốc giảm xung huyết: Thuốc giảm xung huyết, phù nề, giảm ho như men chống viêm a choay, amitase… hay các dung dịch kiềm loãng như bicacbonate, nước muối sinh lý 0,9%… để súc họng cũng là một liệu pháp chữa trị tây y an toàn.
Trong trường hợp ổ viêm quá lớn, gây cản trở hô hấp, việc sử dụng tiểu phẫu, hay phẫu thuật nhằm cắt bỏ hoàn toàn ổ viêm là biện pháp được khuyên dùng.
Ưu điểm
Phương pháp điều trị Tây Y mang đến hiệu quả chữa trị nhanh chóng, tức thời, thời gian điều trị ngắn.
Nhược điểm
Do cùng một lúc phải sử dụng khá nhiều dạng thuốc kháng sinh và việc chữa trị Tây y chỉ chú trọng chủ yếu vào triệu chứng nên bệnh nhân dễ gặp phải tình trạng nhờn thuốc khiến hiệu quả điều trị ngày càng giảm.
Ngoài ra, việc lạm dụng quá nhiều thuốc Tây Y có thể gây ra một số tác dụng phụ ảnh hưởng tới dạ dày, gan, thận, đường tiêu hoá, huyết áp….
Điều trị viêm amidan quá phát bằng Đông Y
Quan điểm chữa trị viêm amidan quá phát bằng đông y khác với tây y. Phương pháp tây y lấy việc điều trị triệu chứng làm chính, tuy nhiên phương pháp Đông y tập trung đi sâu vào nguyên nhân gốc rễ của bệnh giúp trị bệnh khỏi một cách triệt để.
Theo Đông y, họng hầu là cửa ngõ của phế vào cơ thể, nên nguyên khí sẽ dễ bị hao tổn, dễ bị xâm nhập của tà khí. Do phong nhiệt uất kết tại họng sinh ra đờm kết hợp với phong nhiệt xâm nhập từ bên ngoài gây ra viêm amidan.

2 bài thuốc đông y trị viêm amidan quá phát hiệu quả
Bài 1: Hoàng tử, ngưu bàng, bạc hà, ngân hàng, hoa liên kiều, cánh cát, cam thảo, chim hoàng, mã thầy, hạt tiêu xuyên tiêu kết thành thang sắc lấy nước chia làm 3 phần uống vào các bữa trong ngày.
Bài 2: Kinh giới, bạc hà, ngân hàng, liên kiều, cánh cát, ngưu bàng tử, huyền sâm, cài đặt trước triết lý, thược chuỗi sắc lấy nước uống làm 3 lần như bài thuốc 1.
Ưu nhược điểm của phương pháp điều trị amidan quá phát bằng Đông Y
Ưu điểm: Giúp chữa trị tận gốc và triệt căn nguyên gây bệnh amidan quá phát, ngăn không cho bệnh quay trở lại. Phương pháp thực hiện đơn giản, dễ làm.
Nhược điểm: Mất khá nhiều thời gian trong việc chuẩn bị và sắc thuốc.
Trên đây là những nguyên nhân, triệu chứng và một số phương pháp giúp chữa trị bệnh amidan quá phát, giải đáp băn khoăn của độc giả, trả lời câu hỏi “viêm amidan quá phát là gì”?. Hi vọng bài viết này sẽ giúp ích cho bạn! Chúc các bạn luôn khoẻ mạnh.
- Cắt amidan có ảnh hưởng gì không?
- Cắt amidan bằng phương pháp nào tốt nhất
- Trẻ bị viêm amidan ăn gì tốt?